Onderzoek in de schijnwerpers: Hoe willen burgers contact met de politie?
Hoe willen burgers contact met de politie? Een Alliantie VU-UT-onderzoek brengt voorkeuren in kaart rondom digitale en fysieke meldkanalen.
Onderzoek in de schijnwerpers: Hoe willen burgers contact met de politie?
In Onderzoek in de schijnwerpers lichten we projecten uit die zijn voortgekomen uit de Interne Call van de Alliantie VU-UT. Deze editie staat in het teken van een onderzoek binnen het bredere initiatief The Public Role of the Police: Physical or Digital Contact with Citizens, onderdeel van de impactcoalitie Secure Societies. Het project wordt geleid door Ronald van Steden (VU), Joyce Karreman (UT) en Miriam Oostinga (UT).
Nieuwe vormen van contact met de politie
Op 27 augustus 2024 werd op station Utrecht Centraal het eerste Nederlandse Smart Police Station geopend, naar voorbeeld van een concept uit Dubai. Burgers kunnen hier melding of aangifte doen, of informatie opvragen – zonder dat er politieagenten aanwezig zijn. In plaats daarvan is er een host of toezichthouder aanwezig. De politie heeft plannen om meer van dit soort stations te plaatsen, maar het roept de vraag op: sluit deze nieuwe manier van contact wel aan bij de wensen van alle burgers?
Wat willen burgers zelf?
Om daar inzicht in te krijgen, voert Marouscha Scheffer, masterstudent Psychologie van Conflict, Risico en Veiligheid (UT), een praktijkonderzoek uit naar de voorkeuren van burgers voor verschillende vormen van contact met de politie. Zij wordt hierin ondersteund door Anouk Beenen, masterstudent Communicatiewetenschap en Bedrijfskunde (UT).
In het onderzoek worden deelnemers geconfronteerd met herkenbare scenario’s zoals fietsdiefstal, WhatsApp-fraude, huiselijk geweld of burenoverlast. Ze kunnen kiezen tussen traditionele meldkanalen (zoals een politiebureau of telefonisch contact) en moderne alternatieven (zoals online melding of het Smart Police Station). De voorkeuren worden zowel vóór als ná een toelichting op de kenmerken van elk kanaal gemeten.
Onderzoek in de praktijk
Met behulp van de mobiele onderzoeksbus van het BMSlab van de UT – de Experivan – worden deelnemers op straat benaderd in Oost-Nederland. Zo wordt een brede en diverse groep burgers bereikt. De focus ligt op het meldproces: een cruciaal moment dat sterk bijdraagt aan het vertrouwen van burgers in de politie.
De resultaten van het onderzoek bieden de politie praktische handvatten voor het ontwikkelen van digitale communicatievormen die beter aansluiten op de behoeften van burgers – en daarmee bijdragen aan vertrouwen, tevredenheid én samenwerking.
Vervolgstappen en uitbreiding
Parallel aan dit project loopt aan de VU een aanvullende studie (januari-juli 2025), waarin studenten Bestuurskunde observaties en interviews uitvoeren bij politiebureaus. Ze spreken daarbij met baliepersoneel en burgers over hun ervaringen met het doen van meldingen.
Na de zomer willen de projectleiders voortbouwen op de bevindingen door nieuwe financieringsaanvragen in te dienen, om het contact tussen burgers en politie verder te onderzoeken in een samenleving die steeds digitaler wordt.
Voor meer informatie over het onderzoek, neem gerust contact op met dr. Miriam Oostinga: m.s.d.oostinga@utwente.nl.