Een gedeelde passie voor betrokkenheid van burgers en de speelse Athena-stijl
Carmen Anthonj (UT) en Bep Schrammeijer (VU) werken samen met burgers en de gemeente Enschede om wetenschappelijk onderzoek toegankelijk te maken.
Een gedeelde passie voor betrokkenheid van burgers en de speelse Athena-stijl
In het project Co-Designing Climate Sensitive Blue and Green Spaces with Vulnerable Urban Populations werken wetenschappers van de VU en de UT samen met burgers en de gemeente Enschede om het welzijn van de lokale bevolking te verbeteren. Carmen Anthonj, universitair hoofddocent Water, Gezondheid en Beslissingen aan de faculteit ITC van de UT, en Bep Schrammeijer, universitair docent Sociaal-Ecologische Transformatie aan het Athena Instituut van de VU, leiden het project. Zij delen een passie voor het betrekken van burgers bij wetenschap én het werken in de speelse stijl van Athena. "We willen deze dialoog echt mogelijk maken."
Het samenwerkingsproject wordt gefinancierd vanuit de Alliantie VU-UT en de impactcoalitie Responsible Societies.
Meteen een klik
"Toen we ons eerste contact hadden, klikte het meteen. We konden allebei direct verschillende projecten noemen waarmee we een link konden leggen. Er was dus een goede basis om op voort te bouwen – we begonnen niet bij nul, ook al hadden we elkaar nog nooit eerder ontmoet. We passen heel goed bij elkaar omdat we op dezelfde manier denken en handelen in de manier waarop we wetenschap zien. Wij, en ook de teams die we vertegenwoordigen, zijn erg geïnteresseerd in het perspectief van burgers, en veel minder gedreven door onderzoeksresultaten of impactfactoren."
Stemmen laten horen
"Voor ons draait het om hoe we wetenschap kunnen brengen op een manier die burgers echt aanspreekt en laat zien dat wetenschap zowel leuk als belangrijk is. We willen ook mensen bereiken die niet gewend zijn om over wetenschap of onderzoek na te denken of die moeilijk te bereiken zijn. Traditionele participatiemethoden zijn daarvoor vaak niet genoeg; anders krijg je telkens dezelfde deelnemers. Praten met burgers die vaak niet worden gehoord, ligt ons na aan ons hart. Het is echt een kwestie van stemmen laten horen.”
Toegankelijk, vriendelijk en gemakkelijk
"We gebruiken onder meer co-design en participatory mapping om ervoor te zorgen dat we mensen bereiken die anders waarschijnlijk niet betrokken zouden zijn. Alles doen we, zoals we het zelf noemen, in de 'Athena-stijl': laagdrempelig, vriendelijk en gemakkelijk – en bewust niet te wetenschappelijk, want dan jaag je mensen weg. De Athena-stijl is eigenlijk gewoon heel cool en leuk.
Onze burgeropstellingen zijn speels en kleurrijk, bijvoorbeeld met Lego voor kinderen en geprinte kaarten waarop deelnemers kunnen tekenen. De AI-tool die we inzetten vormt het hart van ons onderzoek en helpt onder andere bij het creëren van beelden die de dialoog ondersteunen. Zo brengen we partijen dichter bij elkaar. Die dialoog mogelijk maken, is een van de belangrijkste doelen van ons project."
Belangrijk en actueel
"Ook de inhoud van ons project is maatschappelijk en politiek erg relevant. We merken veel belangstelling, onder andere van de gemeente en woningcorporaties. Zij vertelden ons dat ze soms moeite hebben om met burgers in gesprek te komen, en zijn benieuwd naar hoe wij dat doen.
We hopen dat onze aanpak breder inzetbaar blijkt. Bovendien zijn we precies op tijd met ons project: er lopen al ontwikkelplannen en planningsactiviteiten in het gebied waarop we ons richten. Dus de beleidsmakers vinden het echt relevant wat we doen.”
High risk, high gain
“Het project draait voor ons vooral om leren van elkaar en van onze collega’s. Daarnaast genieten we van de ruimte om te experimenteren en nieuwe dingen uit te proberen.
We houden ook van het high risk, high gain-karakter van dit project: het is een uitdaging om burgers en gemeente samen aan tafel te krijgen. Soms lukt dat niet door volle agenda’s, of door verschillen in taal en perspectief. Maar juist daarom willen we deze dialoog zo graag tot stand brengen. De volgende stap zou een groter en langduriger vervolgproject zijn."